VLM Airlines NV (België) & VLM Airlines Personeelsbeheer Nederland B.V./Ondernemingsraad van VLM Airlines Personeelsbeheer Nederland

De ondernemingsraad van VLM Airlines Personeelbeheer B.V. heeft de Ondernemingskamer verzocht bij beschikking uitvoerbaar bij voorraad te verklaren dat VLM c.s. bij afweging van alle betrokken belangen niet in redelijkheid tot de navolgende besluiten hebben kunnen komen, door (1) wijziging van de statuten van VLM Nederland, houdende wijziging van haar naam en doelomschrijving, bij e-mailbericht 25 februari 2010 aan de ondernemingsraad medegedeeld; en (2) het aangaan van een wetleaseovereenkomst met Cityjet Limited, althans het invoeren van een wetleaseconstructie voor VLM Nederland met ingang van 1 april 2010, op 19 maart 2010 aan de ondernemingsraad kenbaar gemaakt. De nieuwe doelomschrijving (ad 1) zou volgens de ondernemingsraad de toekomstige werkzaamheden van de organisatie op een essentieel onderdeel beperken. De wijziging had daarom vooraf ter advisering moeten worden voorgelegd aan de ondernemingsraad. VLM Nederland is een dochtervennootschap van en wordt bestuurd door VLM België. De Ondernemingskamer heeft de OR in het gelijk gesteld. Anders dan VLM c.s. stelden, kon het betoog dat er geen belangrijke wijziging is gekomen in de activiteit van VLM Nederland na de statutenwijziging niet worden gevolgd. De OR had terecht gesteld dat VLM Nederland opereerde als luchtvaartmaatschappij, met voor haar rekening en risico geëxploiteerde lijndiensten/routes. Uit de wijziging van de statutaire doelomschrijving moet worden afgeleid dat VLM Nederland nu nog slechts als een personeelsmaatschappij ten behoeve van VLM België opereert, welke wijziging niet anders kan worden gekwalificeerd dan als een belangrijke wijziging van de bedrijfsactiviteiten. Nu de besluiten een belangrijke wijziging in de bedrijfsactiviteiten inhouden, had voorafgaand aan het nemen ervan de ondernemingsraad advies moeten worden gevraagd. De Ondernemingskamer stelt dat VLM Nederland, alsmede VLM België als medeondernemer, over haar (voorgenomen) besluiten tot wijziging van de statutaire doelomschrijving van VLM Nederland en tot het invoeren van een wetleasemodel voor VLM Nederland aan de ondernemingsraad advies had moeten vragen. Tegen dit oordeel keren VLM c.s. zich in cassatie.

De advocaat-generaal concludeert als volgt. Ten aanzien van het medeondernemerschap heeft als uitgangspunt het arrest van  HR 26 januari 2000, LJN AA4735, NJ 2000, 223, JOR 2000/55, JAR 2000/30 (Gemeentelijke herindeling) te gelden. Het enkele feit dat VLM België alle aandelen hield van VLM Nederland is daartoe onvoldoende. De Ondernemingskamer heeft echter ook mee laten wegen dat het comité dat de commerciële beslissingen neemt kennelijk wordt beheerst door VLM België, in samenspraak met andere concernvennootschappen, en dat VLM Nederland in haar nieuwe bedrijfsmodel slechts werkzaamheden verricht ten behoeve van concernvennootschappen, zodat zij daarvan financieel afhankelijk is. De rechtsklacht faalt derhalve. Het derde onderdeel neemt terecht tot uitgangspunt dat een statutenwijziging in beginsel niet adviesplichtig is. Dit is slechts anders, wanneer een besluit tot wijziging van de statuten leidt tot een belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming van de vennootschap, dan wel tot een belangrijke wijziging in de bevoegdheden binnen de onderneming van de vennootschap. Daarvan is in casu sprake.

De Hoge Raad oordeelt als volgt. De in het middel aangevoerde klachten kunnen niet tot cassatie leiden. Zulks behoeft, gezien artikel 81 Wet RO, geen nadere motivering nu de klachten niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.